Kwetsbaarheid als kracht. Bij kwetsbaarheid denk ik aan iets wat niet kapot mag, iets wat fragiel of broos is, iets breekbaars of zwak. Maar dat is een andere kwetsbaarheid, die ik hier niet bedoel. Kwetsbaar durven zijn is de essentie van ons leven. Ik ben weliswaar opgevoed met de kreten: flink zijn, je niet laten kennen, nooit het achterste van je tong laten zien, wat niet weet, wat niet deert en zo kan ik nog wel even doorgaan. Kwetsbaarheid is je kaarten op tafel leggen, is je onvermogen delen. Kwetsbaar zijn hoort bij het mens zijn. We zijn kwetsbaar in onze eigen gezondheid, kijk maar naar de afgelopen maanden. Je kunt er geen verzekering voor afsluiten, het leven geeft geen garanties. We zijn kwetsbaar in de mensen van wie we houden. Ouders zijn kwetsbaar in hun kinderen. Als ze opgroeien komt het proces van stukje bij beetje loslaten. Elke ouder weet hoe moeilijk dat is. Na een ingrijpend verlies is er kwetsbaarheid. Soms zelfs met lichamelijke pijn. ‘Ik ben een stuk van mezelf verloren.’ Ik hoor het nabestaanden regelmatig zeggen. Ging het verlies gepaard met ziekte dan verdwijnt de vanzelfsprekendheid van gezond-zijn. Het kost tijd om weer vertrouwen in het eigen lijf te krijgen. De ervaring van verlies van een geliefde kan zich omzetten in angst om nog meer mensen te verliezen of om zich opnieuw aan iemand te binden. ‘Je bent zo kwetsbaar! Het deed zo’n pijn, alsof mijn hele lijf onder de schaafwonden zat.’ Dat vertelde een vrouw over de tijd na haar echtscheiding. Brené Brown schrijft over een andere kwetsbaarheid, het voelen van schaamte. We kennen het allemaal wel eens: het gevoel dat je niet genoeg bent, niet geliefd genoeg, niet perfect, succesvol genoeg. Wonderlijk wat er gebeurt als je er met iemand over praat en die ander luistert met empathie en zonder oordeel naar je. Dat ongemakkelijke gevoel verdwijnt als sneeuw voor de zon. Hoe verhoudt kracht zich tot kwetsbaarheid? Volgens Brené Brown zit er een link tussen kwetsbaarheid en zelfacceptatie. We leven in een wereld van prestatie en competitie. En hoe gauw zijn we niet geneigd onszelf te vergelijken met iemand anders? Nog zo’n valkuil is perfectionisme. Dat is iets anders dan gezond je best doen en proberen dat wat je doet goed te doen. Perfectionisme is een afweermechanisme: als ik alles perfect denk en doe kan niemand kritiek op me hebben en hoef ik me niet te schamen en veroordeeld te voelen. ‘Bezielde mensen’ zo noemt Brené Brown ze zijn mensen die zich kwetsbaar durven op te stellen, ze weten dat ze de moeite waard zijn ook al zijn ze niet perfect. Ze weten dat het leven geen constante stroom van gelukkig zijn is, ieder leven kent zijn ups en downs. Ze kennen hun schaduwkant, hun angst, verdriet schaamte, schuldgevoel en boosheid. Als je dat toe kunt laten in je eigen leven en er niet van wegloopt, kun je ook de kwetsbaarheid in een ander zien en empathie tonen. Bezielde mensen zijn authentieke mensen. Als je opnieuw kijkt naar mensen die met verlies te maken hebben, komt het woord ‘verduren’ in me op. Dragen, geduldig verdragen wat er is. Alleen al daarvoor is ongelooflijk veel kracht nodig. Er zijn allerlei manieren om niet echt te hoeven voelen; keihard werken, vluchten in perfectionisme, verdoving door drank of drugs, wat de illusie geeft de dingen onder controle te hebben. We zijn allemaal maar mensen.  En nee, je hoeft niet te koop te lopen met je kwetsbaarheid. Je hebt zelf de regie. Alleen daar waar het veilig is, waar een hand of arm is, woordeloze troost, daar kan je kwetsbaarheid zichtbaar worden. Een valkuil kan zijn: Ik doe het wel alleen, ik wil een ander niet belasten met mijn verdriet. Vraag jezelf af of je ook zo reageert als je beste vriend of vriendin je nodig heeft.



Bij kwetsbaarheid draait het om de moed om jezelf te laten zien, dingen uit te proberen en het risico nemen te falen. Het is inzien dat perfectie niet bestaat en dat winnen en verliezen beide bij het leven horen.


Andrea Boceli zingt samen met Ellie Goulding dit prachtige duet Return to love. Wat een mooie uitnodiging in deze pandemie. Ik wens het, ik hoop het, ik geloof het!


Jacqueline Etman, sedert 6 jaar columniste van de nieuwsbrief, getrouwd met Ton, moeder van Maud, werkzaam als doktersassistente, volgde daarnaast onderwijs in de sociale dienstverlening en het maatschappelijk werk en studeerde op latere leeftijd af in de theologie als geestelijk verzorger/pastoraal werker. Schrijven, zingen en cabaret hebben een speciaal plekje bij haar. Haar column is gelijk aan het maandelijkse thema, klik op: column 64


Deel 10 van het luisterboek “Met nieuwe ogen” van Piet van der Pluijm. 



Kwetsbaarheid durven tonen maakt je tot een sterke, stabiele persoon!
Elizabeth Gilbert. 


Hoe zorg je ervoor dat je kwetsbaarheid als kracht wordt? Eerlijkheidshalve moet ik bekennen dat ik in mijn jeugd en in mijn jonge volwassenheid een echte sjoemelaar was. Als ik hard gewerkt had, dan had ik wel een wijntje verdiend. Als ik ging fietsten belden ik net zolang totdat er iemand met me mee ging. Ik kon bijvoorbeeld ook mijn gevoelens heel goed buiten mezelf leggen, lees praten. Het zijn automatische patronen die er in sluipen en toen ik voor de eerste keer in therapie ging omdat het niet zo lekker met me ging, was dat het eerste waar de therapeute mij mee confronteerde: wat ben jij een sjoemelaar! Oeps, die kwam destijds heel hard aan. (ik voel hem nog) Ze legde de vinger op zere plek. Ze had me door! Wat ben ik haar daar dankbaar voor. Ook gaf ze me het gereedschap om met mezelf aan de slag te gaan. Vaak drukken we minder fijne gevoelens weg en dat kan een innerlijke strijd veroorzaken. Je zegt dan niet wat je echt denkt of voelt en verzint hierdoor uitvluchten: je legt het buiten jezelf neer, trekt je terug of verzint iets. Maar het gekke is: de meeste mensen vinden het enorm krachtig als iemand anders zich kwetsbaar opstelt, het geeft de ander ook een fijn gevoel van vertrouwen. We vinden het knap als een ander dit toont. Maar om zelf kwetsbaarheid te tonen, dat is dikwijls een ander verhaal. De meeste mensen durven het gek genoeg niet, omdat er schaamte bij komt kijken. Waarom eigenlijk? Waar zou je je voor jezelf voor schamen? Door je kwetsbaar op te stellen, laat je in de eerste plaats aan jezelf zien dat je niet bang bent. Kwetsbaarheid maakt het makkelijker om: ingewikkelde problemen op te lossen – openlijk te leren met veranderingen om te gaan – geeft stimulatie tot innerlijke bewustwording en ontwikkeling waardoor je méér creatief leert denken – het laat de innerlijke kracht in jezelf groeien. Bij krachtige kwetsbaarheid draait het om de moed om jezelf te laten zien, dingen uit te proberen en het risico te nemen om te falen. Het versterkt zelfs je relaties ook de relatie met jezelf wanneer je je kwetsbaar en oprecht opstelt, in plaats van de schijn op te houden perfect, probleemloos en moeiteloos ‘krachtig’ te zijn. Het algemeen geaccepteerde idee dat we ontzag wekken en respect winnen bij anderen wanneer we ons onfeilbaar en onaanraakbaar sterk opstellen, klopt dus helemaal niet. Vaak wekt het een gevoel van weerzin bij anderen op en kom je er gemaakt door over. En gemaakt of niet-authentiek zijn werkt niet, eerlijk zijn, oprecht blijven en gewoon jezelf blijven werkt wel. Uít jezelf naar de mensen om je heen, toon je emoties, spreek je gedachten uit, laat juist ook je kwetsbare kanten en onzekerheden zien. Laat zien dat je gewoon een mens bent, net zoals iedereen om je heen en ze zullen je veel eerder mogen, vertrouwen, respecteren en dingen met je delen. En ja, soms wordt het niet gewaardeerd. Maar dat is niet erg. Er zijn altijd mensen die het wel als zwak blijven zien, die nog zelf vanuit hun eigen opvattingen leven en jou afwijzen als jij hem of haar wel jouw kwetsbaarheid laat zien, omdat ze vaak niet beter weten en nog steeds uit angst leven. Maar in feite wijzen ze alleen zichzelf af. Jij bent dan een spiegel voor die ander. Het is een goede gewoonte jezelf gewoon te laten zien zoals het is, je komt dan juist in je hart. Het hoort bij een van de levensprocessen om je gewoon prettiger te voelen. Hierdoor ontstaat er ook een soort JA tegen het LEVEN. Dan gaan de processen in werking. Geef jezelf de vrijheid om uit te drukken wat je werkelijk voelt of hoe je iets ziet. Vanuit je diepste wezen. Omarm de antwoorden die vanuit je hart komen en breng je hart tot leven.


Dacht jij als kind ook dat alle volwassenen zeker over zichzelf en hun keuzes waren en dat jou, zodra je volgroeid was, dezelfde zelfverzekerdheid ten deel zou vallen? Ik wel. Inmiddels weet ik dat volwassen worden juist betekent dat je je eigen kwetsbaarheid accepteert en je er niet langer voor schaamt. Altijd veilig voor zekerheid en stelligheid kiezen is bovendien de dood in de pot.


Brené Brown werd de afgelopen jaren met een beetje hulp van Oprah  ineens hot vanwege haar onderzoeken en bestsellers over kwetsbaarheid, moed, schaamte en weerbaarheid. Niet vreemd, want de Amerikaanse hoogleraar in de psychologie heeft ‘a way with words’ en is inmiddels een inspiratie voor miljoenen mensen over de hele wereld.


Wanneer wij met elkaar spreken, spreken onze geschiedenissen met elkaar! Glenn Helberg. We zijn niet alleen ons brein, onze emoties, maar we zijn vooral ons lichaam! Dit aspect maakt het beoefenen van hatha yoga zo bijzonder. Ha staat voor de zon en voor actie, de maan voor verinnerlijking. In de Hatha yoga komen die tegengestelde energieën samen. Door je concentratie en adem naar punten in het lichaam te verplaatsen, breng je daar bewustzijn in de drie breinen. De mens is fundamenteel rationeel, we hebben zintuigen gekregen en als baby leer je door je zintuigen je verhouden tot de ander, we leren ons als kind te verhouden tot de omgeving en we leren ons zelf te verhouden tot ons zelf. Tijdens onze ontwikkeling als kind zijn we alleen maar bezig met die anderen en we vergeten onszelf. Maar wat zit er in ons als volwassene? Ze zeggen vaak bij problemen dat het tussen de oren zit, het zit ook in het brein en het brein bestaat uit drie delen. We hebben het reptielenbrein, de hersenstam. We hebben het zoogdierenbrein, dat is het emotionele brein. En dan hebben we cognitieve brein, wat er als het ware over heen gaat. Het emotionele brein is essentieel bij de eerste 12 levensjaren en natuurlijk blijft het daarna ook van belang, maar belangrijk in dit brein is het fundament wat in die eerste 12 jaar heel belangrijk is. Was er veel warmte, liefde, kwetsbaarheid, duidelijkheid, ruimte, vertrouwen, veiligheid, etc. Wat er allemaal opgeslagen wordt is belangrijk voor de rest van ons leven. In het emotionele brein zitten een aantal kernen en een ervan is de Amygdala, deze kern reageert heel sterk op angst en gevaar. Bij onderzoek is gebleken dat de Amygdala ook groter wordt bij veel angst en gevaar. Maar weet je wat hij ook doet? Je komt bijvoorbeeld thuis van je werk bij je relatie en je zegt iets tegen je partner en je snapt niet waarom je partner ineens zo boos reageert. Je zegt iets en je snapt niet dat de ander daar plots zo boos om wordt. Maar weet je wat er gebeurde? In ons emotionele brein zitten herinneringen en als je iets zegt, dan weet je niet dat je in je emotionele brei zit, maar door hoe je partner reageert, wordt het aangesproken en dan staat het emotionele brein in brand en weet wat je wat gebeurt als die in brand staat, dan schakel je onbewust over naar het cognitieve brein, dat na je twaalfde levensjaar belangrijk wordt. Waar wij met zijn allen alles uit halen, de logica, het verstand, analyseren en ja, waarom werd je partner zo boos? Je weet het beiden vaak niet! Want het zit in het verleden. Wanneer wij met elkaar spreken, spreken onze geschiedenissen met elkaar. En het lijkt alsof je alleen maar nu met elkaar ruzie hebt. De hersenstam, het reptielenbrein staat voor vechten of vluchten, of bevriezen, het staat voor overleving. Dan het zoogdierenbrein met alle hormonen en emoties en daar als het ware overheen komt vaak het cognitieve brein, wat wil controleren, verklaren, beheersen. We hebben in Nederland en Europa de universele rechten van de mens afgesproken en in artikel 1 wordt daar besproken dat het verstand ervoor moet zorgen, dat wij met elkaar in broederschap moeten leven. En daar wordt met geen woord gesproken over emoties. Daar gaat het wel over het vrije woord. Ieder mens heeft de vrijheid van een vrije meningsuiting. Maar weet dat je na elk woord wat er tevoorschijn komt, dat daar eigenlijk de ervaringen in liggen, de ervaringen van weleer, als ik iets zeg vanuit mijn achtergrond, dan zul je weten dat dat in mijn brein zit. En als er iets gezegd door de ander, dan is dat vanuit zijn achtergrond, wat in zijn brein zit en dan voel je hem al aankomen dat daar een confrontatie uit voort kan komen. Wist je dat je het emotionele brein ook verbonden is met het lichaam, daarom is je lichaam, je voelen, je gewaarworden, heel belangrijk. Als je mensen vraagt wat ze voelen, is vaak de eerste reactie: niks! We reageren primair cognitief, maar als je nu voelt hoe je op je stoel zit? Dat is al gaan voelen en dan gaan we langzaam naar binnen. Op dit moment zou je iets kunnen voelen, iets waardoor je in de tekst wordt aangesproken, iets wat je hart sneller doet kloppen of iets wat je voelt in je keel of op je borst, ga het maar bij jezelf na. En zo verbinden we a.h.w. onze breinen met elkaar en als we daar meer mee bezig gaan om het lichaam te betrekken in het innerlijke gesprek, dan gaan we veel gevoelens en zaken ontdekken van wat er opgeslagen zit in ons emotionele brein. De mens heeft de neiging om alles te willen verklaren, alles vanuit het cognitieve brein, we vragen bijvoorbeeld aan onze kleine kinderen als die vallen of ruzie met elkaar maken: waarom doe je dat? Volwassenen kunnen je nog niet eens vertellen waarom ze een aantal zaken doen, omdat ze alleen (denken) verbonden te zijn met cognitieve brein. Een belangrijke les die ik in de geweldloze communicatie heb geleerd, wil ik graag met jullie delen: 1.Wees zorgvuldig met je woorden, zowel naar jezelf als naar de ander, want jouw woorden hebben enorm veel effect op de ander. 2. Probeer niet alles persoonlijk te nemen en ga niet vergelijken! 3. Ga niet van vooringenomenheid uit, ga niet oordelen, classificeren. In het vrije woord wat we graag gebruiken (vrijheid van meningsuiting) mogen we ons meer afvragen: Waarom zeg ik dit nu? Datgene wat er binnenkomt, komt er ook weer uit. Als je een appel eet, dan kun je geen peer uit poepen. Het is belangrijk dat je de woorden die je gebruikt, dat je voelt waar ze vandaan komen en waarom je ze uitspreekt. De mens is rationeel en die mag leren zich beter te verhouden tot zijn eigen woorden, want als we ons leren te verhouden tot onze woorden, emoties, lichaam dan hebben we iets belangrijks in handen, want in de relatie zijn we 100% verantwoordelijk voor wat we zeggen en 50% voor elkaar om de relatie goed te laten verlopen. We mogen onszelf beter leren kennen, we mogen meer reflecteren en als laatste mogen we meer interactieve specialisten worden. De mens is niet alleen een denkend, maar vooral ook een emotioneel wezen, pas als je dat beseft kun je je open stellen voor jezelf en voor een ander. Glenn Helberg.


Globalisering is een feit. Maar ik geloof dat we de kwetsbaarheid ervan hebben onderschat. Kofi Annan.


Ik denk niet aan wat nog komen zou hoe mooi het had kunnen zijn. Ik onthou liever al ben ik in de rouw wat prachtig was en fijn. Ik vraag me niet af waarom het was, dat het noodlot die wonde sneed. Ik onthou liever hoe mooi het leven was, dan al die dat leed. Voor duizelingwekkend groot verdriet, bestaat geen medicijn. Want we weten maar beseffen niet, hoe onvoorstelbaar kwetsbaar wij wel zijn. Want magische woorden zijn er niet, het lot valt ons diep en zwaar. Niets verzacht ons groot verdriet, dus steunen we mekaar. Al is het gemis zo triest en hard, wij denken aan elke lach, die blijft voor eeuwig in ons hart. En troost ons elke dag. Bart Peeters met mooi lied in het Vlaams.

 

Loop niet voor me ik zal niet volgen. Loop niet achter me ik zal niet leiden. Loop naast me als een vriend. Albert Camus.


Bescherming is een basisbehoefte. Een kind moet beschermd worden tegen koude of warmte, geluid, enge honden of boze mensen. De ouder vormt het schild tussen kind en de buitenwereld. Hierdoor blijft het kwetsbare binnen en het kwetsende buiten. Hierdoor kan een kind zich veilig voelen. Een beschermende schil is als een extra huid, die door de ouders gevormd wordt en bescherming is dan ook iets dat letterlijk lichamelijk ervaren wordt. Indien deze bescherming ontbreekt en het kwetsbare wordt bedreigd gaat een kind zich verharden, een pantser ontwikkelen, of in elkaar duiken. Er zal eerder angst zijn of een gevoel van hulpeloosheid of overgevoeligheid voor geluid of allergie. Een kind dat over beschermd wordt en regelmatig te horen krijgt dat het op moet passen en uit moet kijken zal eerder angstig worden dan zelfvertrouwen opbouwen.  Als volwassenen willen we ons beschermen tegen oude pijn. Mensen die dichtbij zijn of komen kunnen die oude pijn raken en om hiermee om te gaan hebben we overlevingsstrategieën ontwikkeld. Dat kan zijn: willen controleren, macht willen hebben, onaantastbaar zijn, bewijsdrang, kiezen voor afzondering, de schuld verleggen naar iemand anders, spreken over de ander, gelijk willen hebben in discussies, rationaliserend verklaren van emoties. Hoe sterker de bescherming hoe dieper de pijn zit. Dit beschermen is dus eigenlijk een afschermen van het kwetsbare. Als je om kunt leren gaan met je eigen kwetsbaarheid en onzekerheid hoef je minder gebruik te maken van de overlevingsstrategieën.


Het is juist de kwetsbaarheid die vertrouwen haar waarde geeft. Piero Ferucci.


Auteurs van het boek Once Upon A Future, Leen Zevenbergen en Ruud Veltenaar, in gesprek met Brightvibes over hoe de Corona crisis laat zien dat het maar één kant op kan met de toekomst; op naar een betere wereld. Voor meer inspiratie: https://onceuponafuture.nl/


Onze angst, onze voorzichtigheid, onze kwetsbaarheid zijn niets anders dan de tol van onze grootheid als mens. Wayne Dyer.


De verwrongen boom leeft zijn leven. Van rechte bomen maken ze planken. Chinees gezegde. 


Durven we kwetsbaar te zijn? Zijn we in staat om liefde toe te laten? Hoe kwetsbaar zijn we eigenlijk? En wat zegt Franciscus over kwetsbaarheid?


“We dreigen eenvoudige vreugde mis te lopen als we te druk zijn met het buitengewone na te jagen. Brené Brown.


Het Franse ensemble Cappella Mediterranea werd in 2005 door Leonardo García Alarcón opgericht met het doel terug te gaan naar de bron van de esthetische idealen van de grote componisten van Zuid-Europa. Het ensemble specialiseert zich in de drie belangrijkste muzikale genres van de vroege zeventiende eeuw: het madrigaal, het polyfone motet en de opera. En ze doen dat heel eigentijds, met breakdans, acrobatiek, enthousiasme en prachtig gezang in het Frans. Wat een streling voor het oog, oor en hart!  www.cappellamediterranea.com 


Werkelijke moed is de durf je te laten ontroeren. Je hart zo open te zetten dat je geraakt kunt worden. Niet muren metselen en zeggen: kijk mij eens flink zijn. Dat heeft niets met moed te maken, dat is schijterigheid, want alleen wie bang is, doet een harnas aan. Hans Laurentius


Hoe kan het dat er meer mannen dan vrouwen doodgaan aan het coronavirus? Dat heeft alles te maken met hoe hun immuunsysteem werkt. Alles weten over de strijd die je lichaam aangaat met corona? Hoogleraar immunologie Huub Savelkoul (Wageningen Universiteit) legt het uit in deze video.


Kwetsbaarheid begint met moed om er te zijn en jezelf te laten zien. Brené Brown.


Vian Moo is de “Dichteres van de Nieuwsbrief” Haar motivatie: Zolang ik me kan herinneren ben ik bezig met taal: spelen, spreken, schrijven en zingen. Het boeit, verbindt en raakt. Mijn taalkracht zit in het schrappen. Net zolang tot de kern overblijft. Daar draait het om. Fijne zinnen!

BIJNA BLOS

 

zo ongemakkelijk

dat iedereen het ziet

ik hoor mezelf zeggen

‘ik ga bijna blozen’

en ondertussen

helemaal niet

 

© Vian Moo

www.fijnzinnigeteksten.nl

 


Sharon den Adel, zangeres bij Within Temptation, brengt ‘The rose’ van Bette Midler. Het lied beschrijft de liefde maar ook de angst om geliefd en daarna gekwetst te worden. De sleutelpassage is: “Onthoud dat in de winter, ver onder de koude sneeuw, er een zaadje ligt dat met de liefde van de zon een roos wordt.”


Durf te falen, verlies eens de strijd. Streef niet naar perfectie, omarm je kwetsbaarheid. 


Je bent mij zo dierbaar maar ook zo broos, daarom kom ik nu niet. Maar ik laat je niet los. Ik weet van je angst en van je verdriet, van het onbegrip dat mij niet ziet. Het maakt je onrustig en soms ben je boos en geloof me ik vind het ook waardeloos. Maar luister alsjeblieft naar wat ik je zeg, juist omdat omdat ik van je hou blijf ik bij je weg. Dat is de reden dat je mij nu niet ziet, maar jou vergeten nee dat doe ik niet. Van de vroege ochtend tot diep in de nacht, wordt er van jou gehouden en aan je gedacht. 


Matthijs Schouten (1952) is ecoloog, godsdienstwetenschapper, hoogleraar Natuurbeheer, boeddhist en meditatieleraar. Hij ziet hoe de aarde kapot dreigt te gaan, maar toch blijft hij hoopvol: ‘Ik ben zo blij dat ik in mijn werk contact heb met jonge mensen, mijn studenten. Ik zie wat zij aan oplossingen bedenken. Ik zou simpelweg niet anders kunnen dan hoop hebben. Dat is ook wat ik in mijn boeddhistische training geleerd heb: je kunt alleen maar zo goed mogelijk doen wat je doet. Wat het resultaat zal zijn weet je toch niet. Als je erg bezig bent met het resultaat houdt het op, dan gaat het mis. We zijn door een web van verbindingen en betrekkingen verbonden met de wereld om ons heen. Alles wat we doen en zeggen heeft daarom invloed, alleen kunnen we de reikwijdte nooit overzien.’ Matthijs Schouten heeft een tekst meegenomen van de Vietnamese monnik Thich Nhat Hanh, die het web van verbindingen treffend illustreert. Deze uitzending van de verwondering vond in juni 2019 plaats, maar is misschien nu nog meer actueler, kijk maar: https://www.npostart.nl/KN_1708200


De kracht van zacht, van de C.D. Vlindervlucht van Martine van Wensveen. De C.D. is hier verkrijgbaar. 


In de vorige nieuwsbrief van April, heb ik mezelf de vraag gesteld: Wat geeft mijn leven zin. En de zin die Fokke Obbema ook in iedere interview stelde, was hoe kijk je tegen de dood aan? Zie hier mijn antwoordt. Hoe kijk je tegen de dood aan? Mijn dood is ook voor mij iets engs. Maar ik zie hem ook als iets moois. De dood zorgt ervoor dat mijn tijd hier op aarde kostbaar is. Mijn moeder is mijn meest inspirerende voorbeeld. Als er iemand bang was voor de dood, dan was het mijn moeder. En op 55 jarige leeftijd kreeg ze bij het verwisselen van haar pacemaker een ingeklapte long en ze was 2 minuten klinisch dood, totdat de elektrische schokken haar weer terug brachten. En toen ik bij haar op de kamer kwam toen ze net weer bij was sprak ze de woorden: Piet er niets mooiers dan dood gaan! En dat is tot haar 89 jaar zo gebleven. “In het Tibetaans boeddhisme is goed leven en goed sterven onlosmakelijk met elkaar verbonden. De essentie van het boeddhisme is dat alles tijdelijk is: het begrip tijdelijkheid is eigenlijk een vorm van sterven. Die cyclus van leven en dood vindt voortdurend plaats. Als je de cycli van leven en dood nu herkent, leef je veel meer in het hier en nu. Je bent dan eerder klaar voor de dood dan wanneer je denkt dat die nooit zal plaatsvinden. “Het woord ‘overlijden’ is een interessant woord. Het woord suggereert dat je pas over het lijden heen komt als je dood bent. De dood is een wezenlijk deel van het leven, waar ieder van ons vroeg of laat mee te maken krijgt, we kunnen onszelf niet kennen zonder ook die dimensie in ons te aanvaarden. Zoals ik het zie, zijn er twee manieren waarop we er tijdens ons leven mee om kunnen gaan. We kunnen de dood negeren of we kunnen het vooruitzicht van ons eigen sterven onder ogen zien en door er helder over na te denken, het lijden dat het met zich mee kan brengen, zo gering mogelijk te maken. Je gaat maar een keer dood en door het lezen hierover er bij stil te staan en door het met je naasten en geliefden te delen kun je je daar zo op voorbereiden dat het een afscheid wordt waar de nabestaanden mee verder kunnen leven.


Kwetsbaarheid vraagt meer moed dan cynisch, sterk of machtig zijn. Het vraag moed om open en onschuldig te zijn en bereidheid om gekwetst te worden. 


 

De Corona crisis is zwaar voor alle zorgmedewerkers en patiënten. Op initiatief van GGZ Friesland werkten meerdere Friese zorgorganisaties samen met zanger Syb van der Ploeg. Het resultaat: ‘Altijd dichtbij’, een muzikaal steuntje in de rug. Met elkaar, voor elkaar!


Deze foto is genomen, door een vriendin van mij op de verblijfplaats van Lama Gangchen Rinponche in de plaats Albagnano, vlakbij het Lago maggiore in Italië. Lama Gangchen Rinponche is op 18 April jl. overleden (79). Er is afgelopen maand 2 x zo’n indrukwekkende regenboog geweest na zijn overlijden, om de zon boven het centrum. Alsof hij iedereen de boodschap meegeeft: Licht geeft licht! Wat ik heb veel mogen leren van deze indrukwekkende boeiende, sympathieke wijze man, leraar, spiritueel leider, wereldvrede activist, healer en schrijver. Ik blijf me graag verwonderen over de lessen die ik van hem heb mogen leren! Soms kom je mensen tegen in je leven, die je nooit zult vergeten! Wil je meer over hem lezen: https://www.lamagangchenpeacefoundation.org


2 Reacties

  • Tonny,
    Geplaatst 1 mei 2020 16:56

    Dankjewel Piet voor deze mooie – leerzame – nieuwsbrief. De boodschap durf “hardop” kwetsbaar te zijn .

  • Gerda Veringmeier,
    Geplaatst 1 mei 2020 19:49

    Piet wat een prachtige nieuwsbrief weer! Het heeft me diep geraakt, dank daarvoor.

Plaats reactie